زمان مطالعه: 6 دقیقهسقف یکی از اجزای اصلی ساختمان‌ ها و سازه‌ های مسکونی و تجاری و… است. سقف‌ نقش مهمی در استحکام ساختمان بر عهده دارد و می‌ تواند در زیبایی سازه موثر باشد. نوع سقف در همه ساختمان‌ ها یکسان نیست و متناسب با منطقه‌ ای که ساختمان در آن بنا شده، نوع سازه، کاربری و… انواع مختلفی دارد؛ همچنین مصالح به کار رفته در ساخت سقف متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد.

یکی از ویژگی‌ های مهم سقف، پایداری و دوام آن است. اگر سقف استانداردهای لازم را نداشته باشد و در حین ساخت آن ضوابط مهندسی رعایت نشود، می‌ تواند به آسیب و تخریب سازه، به خطر افتادن جان ساکنان و… منجر شود. در این مقاله از دانشنامه اصفهان آهن قصد داریم تا به بررسی انواع سقف در سازه‌ های مختلف، کاربرد و مزایا و معایب آن‌ ها بپردازیم.

مشخصات انواع سقف در ساختمان

همانطور که گفته شد، سقف‌ ها انواع مختلف با ویژگی‌ های متفاوتی دارند؛ اما ویژگی هایی وجود دارد که هر سقفی باید آنها را داشته باشد:

1. استحکام و پایداری، لازمه اصلی هر سقفی است. علاوه بر اینکه سقف‌ ها فشاری را بر قسمت‌ های زیرین خود وارد می‌ کنند، باید وزنی را هم تحمل کنند؛ از این رو لازم است تا با رعایت استانداردهای مهندسی، سقف در نهایت استحکام بنا شود.
2. معمولا سقف در مجاورت محیط خارجی قرار دارد. از این رو تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می‌ گیرد. توصیه می‌ شود در ساخت سقف از مصالحی استفاده کنید که استحکام بالایی داشته و همچنین در برابر آتش‌ سوزی، سرما، گرما، باران و رطوبت مقاوم باشد.

انواع سقف‌ و کاربردها

سقف یکی از اجزای مهم هر ساختمانی است که وظیفه محافظت از آن در برابر عوامل محیطی مانند باران، برف، باد و نور خورشید را بر عهده دارد. سقف‌ ها انواع مختلفی دارند که هر کدام دارای ویژگی‌ ها و کاربردهای خاصی هستند.

سقف کامپوزیت فلزی

سقف کامپوزیت فلزی، که به نام سقف مختلط یا مرکب نیز شناخته شده، از ترکیب بتن و پروفیل فولادی ساخته می‌ شود. بنابراین قیمت پروفیل فولادی، تاثیر مستقیمی بر نرخ این سقف ها می گذارد. سقف کامپوزیت فلزی در پروژه‌ هایی که از نوع اسکلت فلزی هستند، کاربرد دارد. یکی از ویژگی‌ های این نوع سقف، استفاده از برش‌ گیر (ناودانی، نبشی یا گل‌ میخ) است؛ این کار باعث افزایش یکپارچگی سقف می‌ شود.

مزایای سقف کامپوزیت فلزی

با توجه به مواد سازنده و همچنین ساختار سقف‌ های کامپوزیت فلزی، دارای نصب آسان هستند و موجب کاهش هزینه‌ ها می‌ شوند. علاوه بر آن، این امکان را به کارفرما می‌ دهد که چند سقف را به طور همزمان بتن‌ ریزی کنند. سایر مزایای این نوع سقف به شرح زیر هستند:

• سرعت اجرای بالا
• صرفه‌‌ جویی در میزان مصرف فولاد به علت استفاده از مصالح مرکب
• کاهش وزن نهایی سقف در مقایسه با سقف‌‌ های طاق ضربی و تیرچه‌ بلوکی
• افزایش سختی و استحکام سقف
• عدم نیاز به شمع‌ بندی (سقف‌ های کامپوزیتی را می‌ توان به کمک شمع‌ بندی هم اجرا کرد)

معایب سقف کامپوزیت فلزی

سقف کامپوزیت فلزی ممکن است در اسکلت بتنی ناسازگار باشد؛ به‌ علاوه شرایط آب و هوایی منطقه می‌ تواند منجر به پوسیدگی آن شود. محدودیت در اجرای دهانه‌ های بلند، از دیگر معایب این نوع سقف است. سایر عیوب این نوع سقف عبارتند از:

• احتمال تغییر شکل در دراز مدت به علت خزش در بتن
• دسترسی مشکل به تاسیسات برای تعمیرات
• گران تر از سایر سقف ها

سقف عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی جز روش‌ های مدرن در ساخت‌ و‌ ساز محسوب می‌ شود که به علت سرعت بالا در اجرا، نظر بسیاری از کارفرمایان را به خود جلب کرده است. در ساخت این نوع سقف از ورق گالوانیزه، فلاشینگ، بتن، میلگرد و گل‌ میخ استفاده می‌ شود. این محصول در ساختمان سازی به روش مدرن زیاد به کاربرده می شود و به همین دلیل باید قبل از شروع ساخت و ساز به هزینه هایی مانند قیمت روز میلگرد، بتن، قیمت ورق گالوانیزه و گل میخ توجه کرد.

مزایای سقف عرشه فولادی

سرعت اجرای این نوع سقف بالاست و موجب کاهش زمان اجرای پروژه می‌ شود. علاوه‌ بر‌ آن، میزان مصرف بتن در اجرای این نوع سقف کمتر می‌ شود و وزن سازه کاهش می‌ یابد. سقف عرشه فولادی در برابر زلزله و آتش‌ سوزی نیز مقاومت بالایی دارد.

معایب سقف عرشه فولادی

اجرای دشوار در اسکلت بتنی و امکان خوردگی فلز از جمله معایب سقف عرشه فولادی به حساب می‌ آید. سقف عرشه فولادی به دلیل وجود ورق‌ های فلزی، در برابر آتش‌ سوزی آسیب‌ پذیر است. بنابراین، در ساختمان‌ هایی که احتمال آتش‌ سوزی وجود دارد، باید اقدامات لازم برای افزایش مقاومت سقف در برابر آتش‌ سوزی انجام شود.

سقف دال بتنی

سقف دال بتنی بسیار مستحکم است و معمولا در پروژه‌ هایی مانند خانه سازی به کار می‌ رود زیرا حساسیت بالایی دارند. این سقف‌ ها دائمی هستند؛ اما نیاز به آماده‌ سازی زیادی دارند و اجرای آنها دشوار است.

مزایای سقف دال بتنی

سقف دال بتنی طول عمر بالایی دارد و می‌ تواند به سرعت اجرا شود. به علاوه موجب کاهش هزینه‌ های تمام‌ شده پروژه می‌ شود.

معایب سقف دال بتنی

این نوع سقف مقاومت خمشی و برشی مناسبی دارد؛ اما مقاومت کششی آن پایین است. از دیگر معایب سقف دال بتنی، می توان به وزن بالای آن اشاره کرد.

سقف تیرچه بلوک

سقف تیرچه بلوک یکی از رایج‌ ترین سقف های ساختمانی است و در کشور ما استفاده زیادی دارد. در ساخت این نوع سقف از تیرچه، بلوک، بتن، میلگرد حرارتی و میلگرد تقویتی استفاده می‌ شود. تیرچه و بلوک به کار رفته در این سقف، انواع مختلفی دارند. تیرچه‌ های سفالی، سیمانی و بتنی در کنار بلوک‌ های پاشنه شنی و پاشنه سفالی کاربرد دارند.

 مزایای سقف تیرچه بلوک

این نوع سقف در برابر رطوبت، سر و صدا، حرارت و آتش‌سوزی، باد و زلزله مقاومت بالایی دارد و به علت مصالح به‌ کار رفته، دارای سرعت اجرای بالا و وزن سبک است.

معایب سقف تیرچه بلوک

سقف‌ های تیرچه بلوک قابلیت استفاده در دهانه‌ های بزرگ را ندارند و نمی‌ توان چند سقف را به طور همزمان اجرا کرد.

سقف طاق ضربی

یکی از قدیمی‌ ترین شیوه‌ های اجرای سقف در سازه‌ ها که به علت مقاومت ناکافی رواج خود را از دست دادند، طاق ضربی است. اجرای این سقف به این صورت است که بین دو تیر موازی (پل)، تیرهای فرعی به‌ طور موازی و عمود بر هم به کار می‌ روند. آجر، گچ و خاک از جمله مصالح مورد استفاده در اجرای سقف طاق ضربی است.

سقف پیش تنیده

سقف پیش تنیده جزء جدیدترین سقف‌ های ساختمانی وارد شده به کشور است. اجرای این نوع سقف چندان ساده نیست؛ برای ساخت این نوع طاق، کابل‌‌ هایی در داخل دال‌‌ های بتنی سقف قرار می‌ گیرد. اجرای سقف‌ های پیش تنیده موجب کاهش وزن سازه می‌ شود و نیاز بنا به ستون را کاهش می‌ دهد؛ این ویژگی برای اجرای پارکینگ‌ ها بسیار کاربرد دارد. همچنین می‌ توان با استفاده از سقف پیش تنیده، ستون‌ ها را به صورت نامنظم بنا کرد. در کنار مزایای ذکر شده، اجرای این نوع سقف معایبی مانند دشواری و هزینه بالا نیز دارد.

سقف یکی از اجزای اساسی هر ساختمانی است که رعایت استانداردهای لازم موجب پایداری، استحکام سازه و همچنین حفظ جان ساکنان آن می‌ شود. در این مقاله سعی کردیم تا قدیمی‌ ترین و جدیدترین روش‌ های اجرای سقف در کنار سایر روش‌ های متداول را بررسی کنیم. امیدواریم این مطلب برای شما مفید باشد. شما می‌ توانید نظرات و پیشنهادات خود را دربخش دیدگاه‌ ها با ما در میان بگذارید.

کدام روش جز قدیمی‌ ترین روش‌ های بنای سقف در سازه است؟

قدیمی‌ ترین روش‌ های بنای سقف در سازه، روش‌ هایی هستند که از مصالح طبیعی مانند چوب، سنگ و خاک استفاده می‌ کنند. این روش‌ ها از گذشته‌ های دور در ساخت‌ و ساز مورد استفاده قرار می‌ گرفتند و هنوز هم در برخی از مناطق جهان کاربرد دارند.

کدام روش جز جدیدترین روش‌های بنای سقف در سازه است؟

سقف پیش تنیده جدیدترین سقف‌ های ساختمانی وارد شده به کشور است. اجرای این نوع سقف چندان ساده نیست؛ برای ساخت این نوع طاق، کابل‌‌ هایی در داخل دال‌‌ های بتنی سقف قرار می‌ گیرد.

یکی از مهم‌ترین معایب سقف‌ های کامپوزیت فلزی چیست؟

یکی از مهم‌ ترین معایب سقف‌ های کامپوزیت فلزی، عایق حرارتی ضعیف آنهاست. سقف‌ های کامپوزیت فلزی به دلیل استفاده از ورق‌ های فلزی، گرما و سرما را به راحتی منتقل می‌ کنند. این امر می‌ تواند باعث ایجاد مشکلاتی مانند افزایش مصرف انرژی در ساختمان و عدم آسایش ساکنان شود.

گروه فنی مهندسی سعاتمند